ในยุคที่เทคโนโลยีขับเคลื่อนโลก การเตรียมความพร้อมให้เด็ก ๆ ก้าวทันและเข้าใจเทคโนโลยีจึงเป็นสิ่งสำคัญ การฝึกให้เด็กคิดแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบตามแนวทางการคิดเชิงคำนวณ หรือ Coding คือหนึ่งในกระบวนการสำคัญในการเตรียมความพร้อมนี้

Coding คืออะไร?

Coding หรือการเข้ารหัส ไม่ได้หมายถึงเพียงแค่การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์เท่านั้น แต่คือ “แนวคิดการแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบจนบรรลุเป้าหมาย” โดยเป็นการลงมือทำและประมวลผลตามขั้นตอนต่าง ๆ อย่างเป็นลำดับ ตั้งแต่ขั้นตอนที่ 1 ไป 2 และ 3 ตามลำดับ อาจมีเงื่อนไขกำกับหรือไม่ก็ได้

ประโยชน์ของ Coding

การเรียนรู้ด้วยวิธี Coding สามารถต่อยอดเป็นทักษะอื่นได้หลายอย่าง ซึ่งเป็นทักษะที่ควรมีติดตัวในศตวรรษที่ 21ได้แก่

• Logical Thinking : ทักษะคิด วิเคราะห์อย่างเป็นระบบ หรือเชิงตรรกะ 
• Critical Thinking : ทักษะคิดอย่างมีวิจารณญาณและการฝึกประเมินผล
• Problem-Solving Skills : ทักษะการแก้ปัญหาภายใต้เงื่อนไข
• Creativity : ทักษะความคิดสร้างสรรค์ ภายใต้เงื่อนไข
• Collaboration : ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น
• Communication : ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ

Pre-Coding ก้าวแรกสู่การเรียนรู้

ก่อนที่เด็ก ๆ จะเริ่มเรียนหรือเขียนโค้ดจริง ๆ การปูพื้นฐานด้วยกิจกรรม Pre-Coding เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง Pre-Coding คือกิจกรรมที่ไม่เกี่ยวข้องกับการใช้คอมพิวเตอร์โดยตรง แต่เน้นการพัฒนาทักษะการคิดเชิงคำนวณที่จำเป็นสำหรับ Coding โดยมีตัวอย่างกิจกรรมดังนี้:

• เกมกระดานและเกมปริศนา: เกมที่ต้องใช้การวางแผน ลำดับความคิด และการแก้ปัญหา เช่น หมากรุก, ซูโดกุ, หรือเกมที่มีกติกาซับซ้อน ช่วยให้เด็ก ๆ ฝึกคิดอย่างเป็นขั้นตอน
• การเรียงลำดับ: กิจกรรมให้เด็กเรียงลำดับสิ่งของ รูปภาพ หรือเหตุการณ์ตามตรรกะที่กำหนด เช่น การเรียงลำดับขั้นตอนการแต่งตัว, การทำอาหารง่าย ๆ, หรือการเล่าเรื่องตามลำดับเหตุการณ์
• การสร้างแพทเทิร์น: การให้เด็กสังเกตรูปแบบ ทำซ้ำ หรือสร้างแพทเทิร์นขึ้นมาเอง เช่น การร้อยลูกปัดตามสีที่กำหนด, การต่อบล็อกเลโก้ให้เป็นรูปทรงซ้ำ ๆ กัน
• เกมตามคำสั่ง: การให้เด็กปฏิบัติตามคำสั่งทีละขั้นตอน เช่น การเล่นเกม “ไซมอนเซย์” (Simon Says) ที่ต้องทำตามคำสั่งเฉพาะ หรือการให้เด็กเดินตามเส้นทางที่กำหนดโดยใช้คำสั่งง่าย ๆ (เดินหน้า, เลี้ยวซ้าย, เลี้ยวขวา)
• ศิลปะและการประดิษฐ์: กิจกรรมที่ต้องมีการวางแผนก่อนลงมือทำ เช่น การพับกระดาษโอริกามิ, การสร้างโมเดลจากวัสดุเหลือใช้ ซึ่งต้องมีการคิดถึงลำดับขั้นตอนและการประกอบชิ้นส่วนต่าง ๆ
• การเล่าเรื่องและการเขียน: การให้เด็ก ๆ สร้างเรื่องราวของตัวเอง โดยมีจุดเริ่มต้น ปัญหา และวิธีแก้ปัญหา ช่วยฝึกการจัดลำดับความคิดและการเล่าเรื่องอย่างเป็นขั้นตอน
• การใช้นิทานที่มีกิจกรรม Coding แทรกอยู่ในเนื้อเรื่อง: การให้เด็ก ๆ อ่านนิทานที่มีกิจกรรม Coding แทรกอยู่ในเนื้อเรื่อง เป็นวิธีที่สนุกและสร้างสรรค์ วิธีนี้จะช่วยให้เด็กๆ ได้เรียนรู้แนวคิดการเขียนโค้ดอย่างเป็นธรรมชาติ

กิจกรรม Pre-Coding เหล่านี้ช่วยให้เด็ก ๆ ได้พัฒนาทักษะพื้นฐานที่สำคัญ เช่น การคิดเชิงตรรกะ, การแก้ปัญหา, การวางแผน, และการทำความเข้าใจลำดับขั้นตอน โดยไม่จำเป็นต้องอยู่หน้าจอคอมพิวเตอร์ ทำให้เด็ก ๆ สนุกกับการเรียนรู้และสร้างความคุ้นเคยกับแนวคิดของ Coding ตั้งแต่ยังเล็ก

การเรียนรู้ Coding ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การเป็นนักเขียนโปรแกรมเท่านั้น แต่เป็นการปูพื้นฐานทักษะที่จำเป็นสำหรับการใช้ชีวิตในโลกยุคดิจิทัล ทั้งทักษะการคิดเชิงตรรกะ การแก้ปัญหา และความคิดสร้างสรรค์ การเริ่มต้นด้วยกิจกรรม Pre-Coding ที่สนุกสนานและเข้าถึงง่าย จะช่วยให้เด็ก ๆ ซึมซับแนวคิดการคิดเชิงคำนวณได้อย่างเป็นธรรมชาติ ทำให้พวกเขามีความพร้อมและมั่นใจในการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ และเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่รู้เท่าทันเทคโนโลยีได้อย่างสมบูรณ์

บทความโดย อภิชญา ทองบริสุทธิ์ (ลูกตาล)

ชอบวาดภาพ ชอบจินตนาการ ชอบตั้งคำถาม ชอบแมวและหนังผี อยากสนิทกับเด็กน้อยในตัวเองมากกว่านี้ แล้วพาน้องไปวิ่งเล่นให้สนุกสนานในสถานที่ที่เรียกว่าโลกของผู้ใหญ่ 

ภาพประกอบโดย กิตติพร ฤทธี (อุ๊บอิ๊บ)

ชอบวาดภาพด้วยสีสดใส ชอบแมวและของน่ารัก ๆ มีความฝันอยากเป็นนักวาดที่เด็ก ๆ เห็นภาพแล้วอยากวาดรูปตาม